Od 25 grudnia 2024 r. zgodnie z ustawą o ochronie sygnalistów możesz zgłosić naruszenie prawa.
Sygnalista
Sygnalistą jest osoba fizyczna, która zgłasza lub ujawnia publicznie informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą.
Sygnalistą może być w szczególności:
- pracownik;
- pracownik tymczasowy;
- osoba świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej;
- przedsiębiorca;
- prokurent;
- akcjonariusz lub wspólnik;
- członek organu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;
- osoba świadcząca pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy;
- stażysta;
- wolontariusz;
- praktykant.
Sygnalista może zgłosić lub ujawnić publicznie informację o naruszeniu prawa, uzyskaną w kontekście związanym z pracą, przed nawiązaniem lub po ustaniu:
- stosunku pracy;
- innego stosunku prawnego będącego podstawą świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji w podmiocie prawnym lub na rzecz tego podmiotu.
Uwaga: Nie rozpatrujemy zgłoszeń anonimowych.
Sposoby przekazywania informacji o naruszeniu prawa
Jeśli masz wiedzę, że doszło do naruszenia prawa możesz przekazać swoje zgłoszenie do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Słupsku jednym z poniższych sposobów, które gwarantują zachowanie poufności danych osobowych oraz przekazanych informacji:
- pocztą elektroniczną na adres:sygnal.us.slupsk@mf.gov.pl;
- listownie na adres:Urząd Skarbowy w Słupsku, ul. Szczecińska 59, 76-200 Słupsk z dopiskiem na kopercie „Zgłoszenie zewnętrzne naruszenia prawa - do rąk własnych Koordynatora ds. nieprawidłowości ";
- osobiście – w trakcie spotkania z Koordynatorem ds. nieprawidłowości w Urzędzie Skarbowym w Słupsku.
Zgłoszenie może mieć charakter jawny, gdy zgadzasz się na ujawnienie swojej tożsamości, lub poufny.
Jeśli chcesz zgłosić chęć bezpośredniej rozmowy, przekaż swoją prośbę w formie pisemnej, na jeden z adresów wskazany powyżej, a my ustalimy termin spotkania niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 14 dni od dnia otrzymania twojej prośby.
Zachęcamy, aby w przypadku pisemnego zgłoszenia, skorzystać z przygotowanego przez nas formularza, który jest dostępny poniżej.
Jeżeli chcesz zgłosić naruszenie prawa i nie obawiasz się działań odwetowych, rozważ w pierwszej kolejności zgłoszenie wewnętrzne, w ramach struktury organizacyjnej podmiotu, w którym doszło do nieprawidłowości, aby szybko i skutecznie naruszeniu prawa zaradzić.
Jeżeli rozważasz dokonanie zgłoszenia i potrzebujesz poufnej porady, możesz o nią wystąpić za pośrednictwem kanałów komunikacji przeznaczonych do przekazywania zgłoszeń.
Uwaga: Dokonując zgłoszenia powinieneś mieć na uwadze, że możesz ponieść określone prawnie sankcje za dokonanie bezpodstawnego zgłoszenia, tj. jeżeli świadomie i celowo dokonujesz zgłoszenia naruszenia prawa, które w rzeczywistości nie miało miejsca (art. 57 ustawy o ochronie sygnalistów).
Ochrona tożsamości sygnalisty
Nasze kanały komunikacji przeznaczone do przyjmowania zgłoszeń:
- zapewniają kompletność, poufność i integralność danych, w tym ich zabezpieczenie przed dostępem osób nieupoważnionych;
- pozwalają na przechowywanie informacji w sposób trwały w celu umożliwienia prowadzenia dalszego postępowania wyjaśniającego;
- są niezależne od kanałów komunikacji wykorzystywanych przez nas w ramach zwykłej działalności.
Zgłoszenia przyjmują i rozpatrują wyłącznie upoważnione osoby, które są zobowiązane do zachowania w tajemnicy informacji i danych osobowych, które uzyskały w ramach przyjmowania i weryfikacji zgłoszeń zewnętrznych oraz podejmowania działań następczych.
Postępowanie wyjaśniające będziemy prowadzili z należytą starannością z uwzględnieniem:
- prawa sygnalisty do ochrony poufności danych osobowych i konieczności zapewnienia mu ochrony przed działaniami odwetowymi;
- prawa osoby, której zgłoszenie dotyczy do obrony przed stawianymi w zgłoszeniu zarzutami.
Tryb postępowania
Każde zgłoszenie naruszenia prawa rozpatrzymy bezstronnie, z zachowaniem należytej staranności oraz poufności.
Tryb naszego postępowania jest następujący:
- potwierdzimy przyjęcia zgłoszenia, w terminie 7 dni, chyba że sygnalista nie poda adresu do kontaktu;
- wstępnie zweryfikujemy zgłoszenie, w szczególności ustalimy czy jesteśmy organem właściwym do rozpatrzenia zgłoszenia;
- przekażemy zgłoszenie organowi publicznemu właściwemu do podjęcia działań następczych, w przypadku gdy zgłoszone naruszenie prawa nie dotyczy naszego obszaru działania;
- przeprowadzimy postępowanie wyjaśniające, w przypadku gdy jesteśmy właściwi do rozpatrzenia zgłoszenia;
- skontaktujemy się z sygnalistą, w przypadku gdy wystąpi konieczność uzyskania dodatkowych informacji lub wyjaśnień, jeżeli sygnalista poda adres do kontaktu;
- przekażemy informację zwrotną do sygnalisty na temat planowanych lub podjętych działań następczych, w terminie 3 miesięcy od przyjęcia zgłoszenia lub w uzasadnionych przypadkach w terminie 6 miesięcy od przyjęcia zgłoszenia (o tym dłuższym okresie poinformujemy w terminie 3 miesięcy od przyjęcia zgłoszenia);
- przekażemy sygnaliście informację o ostatecznym wyniku postępowań wyjaśniających wszczętych na skutek zgłoszenia zewnętrznego.
Celem podejmowanych przez nas działań następczych jest ocena prawdziwości informacji zawartych w zgłoszeniu oraz przeciwdziałanie naruszeniu prawa będącego przedmiotem zgłoszenia, w szczególności przez postępowanie wyjaśniające, wszczęcie kontroli lub postępowania administracyjnego, wniesienie oskarżenia, działanie podjęte w celu odzyskania środków finansowych lub zamknięcie procedury obsługi zgłoszenia zewnętrznego.
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Słupsku rozpatruje zgłoszenia zewnętrzne w ramach swoich kompetencji jako organu publicznego, w zakresie określonym w art.3 ust. 1 ustawy o ochronie sygnalistów.
Ochrona danych
Zbieranie i wykorzystywanie danych osobowych następuje w celu przyjęcia zgłoszenia lub podjęcia działań następczych w ramach zgłoszenia w związku z realizacją obowiązku prawnego ciążącego na administratorze (art. 6 ust. 1 lit. c RODO). W przypadku przetwarzania szczególnych kategorii danych, dane osobowe będą przetwarzane jeżeli jest to niezbędne ze względów związanych z ważnym interesem publicznym (art. 9 ust. 2 lit. g RODO).
Przetwarzamy dane osobowe zgodnie z zasadami zawartymi:
- w art. 8 ustawy o ochronie sygnalistów tj.:
- ane osobowe sygnalisty, pozwalające na ustalenie jego tożsamości, nie podlegają ujawnieniu nieupoważnionym osobom, chyba że sygnalista wyraził na to wyraźną zgodę:
- dane osobowe sygnalisty, pozwalające na ustalenie jego tożsamości, mogą podlegać ujawnieniu gdy jest to koniecznym i proporcjonalnym obowiązkiem wynikającym z przepisów prawa w związku z postępowaniami wyjaśniającymi prowadzonymi przez organy publiczne lub postępowaniami przygotowawczymi lub sądowymi prowadzonymi przez sądy, w tym w celu zagwarantowania prawa do obrony przysługującego osobie, której dotyczy zgłoszenie;
- przed dokonaniem ujawnienia właściwy organ publiczny lub właściwy sąd powiadamia o tym sygnalistę, przesyłając w postaci papierowej lub elektronicznej wyjaśnienie powodów ujawnienia jego danych osobowych, chyba że takie powiadomienie zagrozi postępowaniu wyjaśniającemu lub postępowaniu przygotowawczemu, lub sądowemu;
- dane osobowe zbierane są wyłącznie w zakresie niezbędnym do przyjęcia zgłoszenia lub podjęcia działań następczych;
- dane osobowe, które nie mają znaczenia dla rozpatrywania zgłoszenia nie są zbierane, a w razie przypadkowego zebrania są niezwłocznie usuwane. Usunięcie tych danych następuje w terminie 14 dni od chwili ustalenia, że nie mają one znaczenia dla sprawy;
- dane osobowe sygnalisty, osoby której zgłoszenie dotyczy, osób pomagających w dokonaniu zgłoszenia i świadków są przetwarzane wyłącznie w zakresie niezbędnym do rozpatrzenia zgłoszenia;
- dane osobowe osoby, której dotyczy zgłoszenie mogą być przetwarzane i zbierane bez jej zgody. Administrator nie podaje osobie źródła pochodzenia danych, czyli nie stosuje się art. 14 ust. 2 lit. f RODO, chyba że zgłaszający nie spełnił warunków wskazanych w art. 6 albo wyraził wyraźną zgodę na ujawnienie swojej tożsamości;
- Administrator nie podaje osobie, której dotyczy zgłoszenie wszelkich dostępnych informacji o źródle pozyskania informacji, czyli nie stosuje się art. 15 ust.1 lit. g RODO, chyba że sygnalista nie spełnia warunków wskazanych w art. 6 albo wyraził wyraźną zgodę na takie przekazanie;
- dane osobowe przetwarzane w związku z przyjęciem zgłoszenia lub podjęciem działań następczych oraz dokumenty związane z tym zgłoszeniem są przechowywane przez okres 3 lat po zakończeniu roku kalendarzowego, w którym przekazano zgłoszenie do organu publicznego właściwego do podjęcia działań następczych lub zakończono działania następcze, lub po zakończeniu postępowań zainicjowanych tymi działaniami. Po upływie okresu przechowywania są usuwane i nie ma tu zastosowania ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, chyba że stanowią część akt postępowań przygotowawczych lub spraw sądowych lub sądowoadministracyjnych.
- w art. 5 RODO tj. :
- legalności;
- celowości;
- minimalizacji danych;
- prawidłowości danych;
- ograniczenia przechowywania danych;
- integralności i poufności.
Zasady przetwarzania danych osobowych w Urzędzie Skarbowym w Słupsku zostały określone w Klauzuli informacyjnej, która jest dostępna poniżej.
Ochrona sygnalisty
Sygnalista podlega ochronie przed działaniami odwetowymi od chwili dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego.
Jeśli chcesz skorzystać z ochrony musisz spełnić poniższe warunki:
- zgłaszasz naruszenie prawa (działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa) w obszarze, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o ochronie sygnalistów oraz
- informację o naruszeniu prawa uzyskałeś w kontekście związanym z pracą, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o ochronie sygnalistów.
Przepisów o objęciu ochroną sygnalistów nie stosuje się do spraw, o których mowa w art. 5 ustawy o ochronie sygnalistów, m.in. w zakresie przepisów o ochronie informacji niejawnych, tajemnicy zawodów medycznych i prawniczych oraz tajemnicy postępowania karnego.
Na żądanie możesz otrzymać, nie później niż w terminie 1 miesiąca od zgłoszenia, zaświadczenie o podleganiu ochronie przed działaniami odwetowymi, o którym mowa w art. 38 ustawy o ochronie sygnalistów.
Jeśli doświadczyłeś działań odwetowych lub groźby zastosowania takich działań możesz zgłosić ten fakt, za pośrednictwem kanałów komunikacji przeznaczonych do przekazywania zgłoszeń.
Sygnalistom przysługuje również ochrona prawna przed stosowaniem wobec nich działań odwetowych. Środkami ochrony prawnej są m.in.: złożenie zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa - zastosowania wobec sygnalisty działań odwetowych, do organów ścigania tj. Policji i jednostek prokuratury lub wystąpienie z roszczeniem o odszkodowanie lub zadośćuczynienie za dopuszczenie się zastosowania działań odwetowych.
Uwaga: Dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nie może stanowić podstawy odpowiedzialności, w tym dyscyplinarnej lub odpowiedzialności za szkodę z tytułu naruszenia praw innych osób lub obowiązków określonych w przepisach prawa, w szczególności w przedmiocie zniesławienia, naruszenia dóbr osobistych, praw autorskich, ochrony danych osobowych oraz obowiązku zachowania tajemnicy, w tym tajemnicy przedsiębiorstwa ( z wyłączeniem przypadków opisanych w art. 5 ustawy o ochronie sygnalistów), pod warunkiem że sygnalista miał uzasadnione podstawy sadzić, że zgłoszenie lub ujawnienie publiczne jest niezbędne do ujawnienia naruszenia prawa.
Działania odwetowe
Wobec pracownika - sygnalisty nie mogą być podejmowane działania odwetowe, polegające w szczególności na:
- odmowie nawiązania stosunku pracy;
- wypowiedzeniu lub rozwiązaniu bez wypowiedzenia stosunku pracy;
- niezawarciu umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas nieokreślony po rozwiązaniu umowy o pracę na okres próbny, niezawarciu kolejnej umowy o pracę na czas określony lub niezawarciu umowy o pracę na czas nieokreślony po rozwiązaniu umowy o pracę na czas określony - w przypadku, gdy sygnalista miał uzasadnione oczekiwanie, że zostanie z nim zawarta taka umowa;
- obniżeniu wysokości wynagrodzenia za pracę;
- wstrzymaniu awansu albo pominięciu przy awansowaniu;
- pominięciu przy przyznawaniu innych niż wynagrodzenie świadczeń związanych z pracą lub obniżeniu wysokości tych świadczeń;
- przeniesieniu na niższe stanowisko pracy;
- zawieszeniu w wykonywaniu obowiązków pracowniczych lub służbowych;
- przekazaniu innemu pracownikowi dotychczasowych obowiązków sygnalisty;
- niekorzystnej zmianie miejsca wykonywania pracy lub rozkładu czasu pracy;
- negatywnej ocenie wyników pracy lub negatywnej opinii o pracy;
- nałożeniu lub zastosowaniu środka dyscyplinarnego, w tym kary finansowej, lub środka o podobnym charakterze;
- przymusie, zastraszaniu lub wykluczeniu;
- mobbingu;
- dyskryminacji;
- niekorzystnym lub niesprawiedliwym traktowaniu;
- wstrzymaniu udziału lub pominięciu przy typowaniu do udziału w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe;
- nieuzasadnionym skierowaniu na badania lekarskie, w tym badania psychiatryczne, chyba że przepisy odrębne przewidują możliwość skierowania pracownika na takie badania;
- działaniu zmierzającym do utrudnienia znalezienia w przyszłości pracy w danym sektorze lub w danej branży na podstawie nieformalnego lub formalnego porozumienia sektorowego lub branżowego;
- spowodowaniu straty finansowej, w tym gospodarczej, lub utraty dochodu;
- wyrządzeniu innej szkody niematerialnej, w tym naruszeniu dóbr osobistych, w szczególności dobrego imienia sygnalisty.
Działaniem odwetowym z powodu zgłoszenia lub ujawnienia publicznego informacji jest także próba lub groźba zastosowania jednego z wyżej wymienionych działań.
Jeżeli praca lub usługi były, są lub mają być świadczone na innej podstawie niż stosunek pracy (na przykład umowa cywilnoprawna), dokonanie zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nie może być przyczyną działań odwetowych ani próby lub groźby zastosowania działań odwetowych, obejmujących w szczególności:
- wypowiedzenie umowy, której stroną jest sygnalista, w szczególności dotyczącej sprzedaży lub dostawy towarów lub świadczenia usług, odstąpienie od takiej umowy lub rozwiązanie jej bez wypowiedzenia;
- nałożenie obowiązku lub odmowę przyznania, ograniczenie lub odebranie uprawnienia, w szczególności koncesji, zezwolenia lub ulgi.
Zgłoszenie nieprawidłowości do innych organów
Informację o naruszeniu prawa możesz przekazać do innych organów publicznych albo do Rzecznika Praw Obywatelskich.
Dane kontaktowe RPO:
Zespół do spraw Sygnalistów Biura Rzecznika Praw Obywatelskich
ul. Puławska 99a, 02-595 Warszawa
Infolinia przeznaczona do dokonywania ustnych zgłoszeń zewnętrznych: (22) 20-98-499
Formularz zgłoszeń zewnętrznych: https://sygnalisci.brpo.gov.pl/pl/formularz_zgloszenia
Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich: Al. Solidarności 77, 00-090 Warszawa